2.1. DEGISKENLER
Degisken: Gözlemden gözleme degisik degerler alabilen objelere özelliklere ya da durumlara "Degisken" denir.
Nicel (Kantitatif) Degisken: Degisik derecelerde az ya da çok degerler alabilen degiskendir. Yas agirlik zeka seviyesi hava sicakligi hiz nüfus vb.
Nitel (Kalitatif) Degisken: Bu degiskenler gözlemden gözleme farklilik gösterirler ancak bu farklilik derece yönünden degil kalite ve çesit yönündendir. Cinsiyet medeni durum göz rengi din milliyet vb.
Süreksiz Degisken: Bu degiskenler miktar yönünden degisiklik yerine tür yönünden degisiklik gösterir. Dolayisiyla bir obje ya da birey bir özellige sahiptir ya da degildir. Cinsiyet medeni durum gibi. Birinin digerine göre daha çok veya az olmasi mümkün degildir. Nitel degiskenlerin hemen hepsi süreksiz dgiskendir.
Sürekli Degisken: Iki ayri ölçüm arasi kuramsal olarak sonsuz parçaya bölünebilir. Yas uzunluk ve agirlik gibi.
2.2. ÖLÇME VE ÖLÇEKLER
Ölçme: Objelere ve ya bireylere belirli bir özellige sahip olus dereclerini belitmek için belirli kurallara uyarak sembolik degerler verme islemidir.
Nominal (Siniflama): Rakamlar sadece verileri farkli gruplara ayirmada kullanilir. Veriye verilen sayi o grubun adidir. Örnegin futbol takimindaki rakamlar plaka isaretleri cinsiyet 01 gibi.
Ordinal (Siralama): Ölçme sonucunda verilen sayisal degerler büyükten küçüge siralanabilir. Bir özellige sahip olus derecesidir. Örnegin yarisma 1.'si 2.'si 3.'sü birinci tercih ikinci tercih vb.
Bu iki ölçek türü ile elde edilmis verilere genellikle nonparamatrik teknikler uygulanir. Ayrica parametrik test varsayimlari yerine getirilemiyorsa hangi ölçekle toplanmis olursa olsun nonparamatrik teknikler tercih edilmelidir.
Esit Aralikli: Sifir ile ifade edilen bir baslangiç noktasi olan sifirin yoklugu göstermedigi kabul edilen ölçektir. Örnegin termometre ve likert ölçegi gibi.
Oranli: Gerçek sifir degerine sahip ve sifir yoklugu ifade eden birbirinin kati olarak ifade edilebilen ölçek türüdür. Metre kg. gibi.